Hội chứng... gia hạn!
Bắc Lập

Chiều 17.5, Tổng cục Hải quan một lần nữa lại phải "gia hạn" cho 4/15 DN (bị nghi ngờ trốn thuế nhập khẩu ôtô trước đó 2 năm) chưa phải thực hiện lệnh cưỡng chế cho đến 30.6. Lý do: Hải quan tiếp tục nghiên cứu hồ sơ và chưa có kết luận chính thức!

Trước đó ít ngày, chính tổng cục này đã ra "tối hậu thư" là hạn chót 10.5, các DN này phải nộp hết số thuế mà họ bị nghi ngờ là gian lận trong vụ nhập khẩu ôtô nói trên, nếu không sẽ bị chuyển sang Cơ quan điều tra.

Cần nhắc lại rằng, đây không biết là lần "gia hạn" thứ mấy mà tổng cục phải áp dụng với các DN này trong vòng 2 năm qua. Cách đó ít lâu, các cơ quan chức năng cũng liên tiếp "gia hạn" cho các DN đã trót nhập khẩu ắcquy chì phế thải qua cảng Hải Phòng phải tái xuất ra khỏi lãnh thổ, nhưng đến nay vẫn chưa giải quyết dứt điểm. Đó chỉ là 2 trong vô số sự gia hạn của các cơ quan công quyền khi thực thi công vụ.

Câu hỏi đặt ra là vì sao lại liên tiếp xảy ra những cú gia hạn như vậy? Ở những nước phát triển, chuyện gia hạn này dường như không xảy ra. Tất cả phải tuân thủ luật pháp nghiêm ngặt đến từng giờ, từng phút. Quá hạn chắc chắn sẽ bị phạt rất nặng, thậm chí bị truy tố. Còn ở ta, sở dĩ các cơ quan công quyền có thể liên tiếp gia hạn như vậy là bởi: Năng lực công chức yếu, thực thi không nghiêm, trong khi luật pháp còn kẽ hở; từ đó sinh ra việc đối tượng bị áp dụng chế tài kinh nhờn phép nước.

Trở lại hai vụ việc nói trên. Nếu hải quan chứng minh được việc trốn thuế là rõ ràng ngay từ khi nhập khẩu thì không cần phải gia hạn mà cưỡng chế ngay. Hoặc như các cơ quan chức năng "không lỡ" cho nhập ắc quy phế thải mà luật pháp nghiêm cấm thì chủ lô hàng trên hoàn toàn không thể bốc hàng lên cảng, thậm chí còn bị truy tố nếu sự việc nghiêm trọng.

Dĩ nhiên, trong cuộc sống không phải chuyện gì cũng quá sòng phẳng mà cần xử có lý, có tình. Nhưng chính cái nguyên tắc "nửa lý, nửa tình" này đang bị lạm dụng quá nhiều khi hành sự, nên một mặt nó làm phép nước không nghiêm, mặt khác chính là kẽ hở để bọn cơ hội, tham nhũng đục khoét. Vậy thì cách tốt nhất là dẹp triệt để cái căn nguyên gây ra hội chứng "gia hạn" này!