38 hạ nghị sĩ Mỹ bảo trợ PNTR cho Việt Nam

"Vào ngày 13.6 (giờ Mỹ), danh sách đăng ký bảo trợ Quy chế Thương mại bình thường vĩnh viễn (PNTR) cho Việt Nam (VN) đã có tới 38 hạ nghị sĩ Mỹ tham gia. Một con số lớn chưa từng có. Đây quả là tin vui bất ngờ cho VN" - Chủ tịch Phòng Thương mại Mỹ tại Hà Nội Thomas O'Dore nồng nhiệt thông báo với Lao Động từ Washington.

Việt Nam đang tiến gần hơn tới tư cách thành viên WTO.

Theo đúng dự định, chiều 13.6 (sáng sớm 14.6 tại VN), bà Susan Schwab - Đại diện Thương mại Mỹ - đã giới thiệu dự thảo Luật PNTR lên hai viện của Quốc hội Mỹ. Dự luật yêu cầu Quốc hội Mỹ chấm dứt việc áp dụng các lệnh cấm thương mại Jackson-Vanik đối với hàng hoá VN, mở đường cho việc thông qua PNTR cho VN.

"Tôi rất vui mừng vì buổi giới thiệu dự luật PNTR cho VN hôm nay đã nhận được sự tham dự và ủng hộ từ một số lượng lớn các thành viên thượng và hạ viện, thuộc cả hai đảng Cộng hoà và Dân chủ. Tháng trước, VN và Mỹ đã ký kết thoả thuận song phương về việc VN gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) - vốn giúp mở cửa thị trường đầy tiềm năng này đối với các nông dân, công nhân và các nhà cung cấp dịch vụ của Mỹ" - bà Schwab phát biểu.

Theo Đại diện Thương mại Mỹ, việc ký kết thoả thuận WTO Việt-Mỹ sẽ góp phần tăng cường các cải cách chính trị và thương mại tại VN, cũng như thúc đẩy hơn nữa tiến trình bình thường hoá quan hệ giữa Mỹ và VN - vốn đã diễn ra trong hơn một thập kỷ qua.

Chủ tịch Phòng Thương mại Mỹ tại Hà Nội O'Dore cho biết, VN hiện đứng vị trí thứ ba trong số 6 quốc gia đang được trình dự thảo về PNTR lên Quốc hội Mỹ thông qua. Hai quốc gia xếp hàng đầu tiên là Oman và Peru - vốn đang chuẩn bị ký kết thoả thuận thương mại tự do (FTA) với Mỹ. Toàn văn về dự thảo Luật PNTR cho VN có thể truy cập tại địa chỉ http://finance.senate.gov/press/Bpress/2005press/prb061306FBT.pdf

Website của Hiệp hội Thương mại Mỹ - Việt nhận định, PNTR là điều kiện cần để Mỹ được hưởng lợi từ cam kết gia nhập WTO của VN. Đến nay, hầu hết các nguồn tin đều tỏ ra khá lạc quan về việc VN có thể được trao PNTR trước khi Quốc hội Mỹ nghỉ phiên mùa hè vào tháng 8 tới.

Tuy nhiên, trong cuộc nói chuyện với các DN Mỹ hôm 13.6, thủ lĩnh phe đa số tại Hạ viện Mỹ John Boehner tuyên bố Quốc hội Mỹ có thể sẽ không xem xét việc trao PNTR cho các nước trước khi cuộc bầu cử địa phương kết thúc vào tháng 11 tới. Theo ông Boehner, việc bỏ phiếu thông qua quy chế thương mại tự do với Trung Mỹ đã để lại những dư âm cay đắng với nhiều nghị sĩ.

Rất nhiều thành viên Quốc hội Mỹ, trong đó có Thượng nghị sĩ Max Baucus - thành viên Đảng Dân chủ tại Montana, khẳng định sẽ thúc đẩy việc thông qua PNTR cho VN vào trước tháng 8.

"Đây là bước cuối cùng trong tiến trình bình thường hoá quan hệ với VN, góp phần đưa quan hệ hai nước sang một trang mới với những thông số về tăng trưởng thương mại song phương sẽ làm chìm lấp đi ký ức về chiến tranh" - Thượng nghị sĩ Baucus nói ngày 13.6.

Ông Boehner và một số nghị sĩ Cộng hoà khác tuy không bác bỏ khả năng xem xét trao PNTR cho VN trong năm nay, nhưng cho hay chưa có bất cứ quyết định nào về thời gian về phiên họp bỏ phiếu.

P.T