Tiếng kêu cứu từ bãi rác Tân Long

Liên tục trong mấy ngày qua, hàng chục người dân làm nghề khai thác phế liệu ở bãi rác Tân Long (toạ lạc tại ấp Thạnh Lợi A1, xã Tân Long, huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang, thuộc Xí Nghiệp Môi trường Cần Thơ) đã làm đơn kêu cứu về việc chủ thầu khai thác bãi rác ép giá trong thu mua phế liệu của bà con, làm cho cuộc sống của họ đã khó khăn nay lại càng khó khăn hơn...

Chủ thầu ép giá
Tiếp xúc với chúng tôi, ông Đinh Văn Năng, một người có thâm niên khai thác phế liệu tại bãi rác hơn 30 năm, hiện ngụ tại khu vực 1, phường Ba Láng - quận Cái Răng, TP Cần Thơ, đại diện cho những người kêu cứu cho biết: Trước đây, khi bãi rác mới chuyển từ Ba Láng về Tân Long thì người thu mua phế liệu thu gom từ bãi rác trả 300 đồng/kg đối với mặt hàng bọc ni lon - mặt hàng chính được khai thác từ bãi rác. Sau đó, từ ngày 03.02.2006, Xí nghiệp Môi trường tổ chức đấu giá khai thác phế liệu tại bãi rác và ông Trần Quốc Trung đã trúng thầu.

Khi mới trúng thầu, ông Trung hứa với bà con là sẽ mua phế liệu của bà con với giá từ cao hơn hoặc bằng giá của người mua trước. Nhưng ông Trung đã không thực hiện đúng lời hứa: Lúc đầu ông mua với giá 350 đồng/kg, nhưng chỉ được 01 chuyến. Sau đó, ông đã giảm giá xuống chỉ còn 300 đồng/kg. Vì cuộc sống bà con khai thác phế liệu cũng không thắc mắc gì.

Từ đầu tháng 5.2006, bà con đã phát hiện ông Trung sử dụng cân quá già, khoảng hơn 10kg cho một mẻ cân 100kg, để cân hàng. Bà con đã đã yêu cầu ông Trung sử dụng cân đúng và nếu cần bà con sẽ hùn tiền để mua cân. Ông Trung đã chấp thuận cho bà con hùn tiền mua cân. Nhưng sau đó, ông Trung đã hạ giá thu mua bọc ni lon phế liệu xuông chỉ còn 250 đồng/kg. Bà con yêu cầu ông Trung giữ giá mua 300 đồng/kg như trước thì ông Trung không chấp nhận. Trong khi đó, những người thu mua bọc ni lon ở ngoài lại trả tới 500 đồng/kg.

Ông Năng cho rằng do người dân phát hiện ra việc ăn gian của chủ thầu khi cân hàng nên chủ thầu đã tìm cách ép giá dân. Bà Nguyễn Thị Ba, 56 tuổi, có hơn 20 năm làm nghề lượm rác, cho biết thêm: Giá đồ mủ ở ngoài người ta thu mua 7.200 đồng/kg, còn ông Trung chỉ mua với giá 5.500 đồng/kg. Mặt khác, tiền cũng trả rất chậm, có khi cả tuần mới có tiền...

Còn ông Trần Văn Khởi - người trực tiếp quản lý việc thu mua của chủ thầu thì cho rằng: Sỡ dĩ phải hạ giá mua vì khi hạch toán lại thấy nếu mua với giá trên 250 đồng/kg thì chủ thầu sẽ lỗ. Bởi vì: Hàng tháng, ngoài việc phải thanh toán cho Xí nghiệp Môi trường 25 triệu đồng/tháng theo hợp đồng, chủ thầu còn phải trả tiền thuê xe chuyên chở, tiền phà, tiền thuê người làm tiếp... Thế nhưng, khi chúng tôi yêu cầu ông Khởi cung cấp bản hạch toán chi tiết thu chi để chủ thầu làm cơ sở tính giá mua phế liệu của bà con thì ông Khởi nói không có.

Cần một giải pháp thích hợp
Khi làm việc với chúng tôi về hướng giải quyết vụ việc, ông Nguyễn Hữu Kim Sơn - Giám đốc Xí nghiệp Môi trường Cần Thơ cho biết: Xí nghiệp đã có tổng cộng 7 cuộc họp, hoà giải về vấn đề nhưng vẫn chưa giải quyết được. Trước đây, người dân yêu cầu nâng giá lên 300 đồng/kg rác bọc ni lon, chủ thầu không chấp nhận vì cho rằng mua với giá đó sẽ bị lỗ. Thế nhưng, ngày 11.5 vừa qua, sau khi xin ý kiến của Ban lãnh đạo Cty Công trình đô thị TP Cần Thơ, chúng tôi đã yêu cầu chủ thầu phải mua cho dân với giá 300 đồng/kg và chủ thầu đã đồng ý nhưng người dân lại không chịu bán với giá đó nữa mà yêu cầu phải nâng lên 400 - 450 đồng/kg. Trước tình trạng này, có thể Xí nghiệp sẽ tạm thời đóng cửa bãi rác một thời gian để giải quyết.

Theo điều tra của chúng tôi, hiện nay, hàng ngày có khoảng từ 80 đến hơn 100 người dân tham gia thu lượm phế liệu tại bãi rác Tân Long. Đa phần trong số họ là dân nghèo, không có công ăn việc làm nên phải đựa vào bãi rác để kiếm sống hàng ngày. Nếu đóng cửa bãi rác, số lao động này thất nghiệp, không có công ăn việc làm sẽ gây ra nhiều vấn đề về an ninh trật tự xã hội. Do đó, với chức năng là cơ quan chủ quản của bãi rác, Xí nghiệp Môi trường cần phải xác minh rõ nguyên nhân chủ thầu hạ giá thu mua có phải vì thua lỗ hay vì một lý do nào khác như người dân phản ánh. Để từ đó có giải pháp thích hợp giải quyết ổn thoả vụ việc.

Hồng Thuỷ