Theo điều tra của Bộ Y tế, cứ 10 bệnh nhân AIDS ở Việt Nam thì tới 9 người không có khả năng mua thuốc điều trị, bởi để mua đủ dược phẩm đặc hiệu, họ phải chi khoảng 200 triệu đồng mỗi năm. Trong khi đó, mỗi tháng cả nước có thêm khoảng 1.300 người nhiễm HIV mới.

Trao đổi với VnExpress, ông Nguyễn Văn Kính, thuộc Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế, cho biết, Việt Nam mới chỉ sản xuất được 2 trong 10 loại thuốc thiết yếu nhất trong điều trị AIDS, số còn lại phải nhập khẩu với giá cao từ các nước phát triển. Giá thuốc sản xuất trong nước hiện cũng ở mức cao. Chẳng hạn, loại phổ biến nhất là sản phẩm kháng Retrovirus của Công ty liên doanh Stada Việt Nam có giá 16.000 đồng/viên.

Theo bà Nguyễn Bình Minh, Cục Quản lý dược, Bộ Y tế, giải pháp cho vấn đề trên là thực hiện cùng lúc 3 phương án: sản xuất trong nước, nhập thuốc "nhái" giá rẻ của Ấn Độ và đàm phán giảm giá thuốc nhập khẩu từ các nước phát triển. Tuy việc nhập thuốc từ Ấn Độ là rất khả thi, nhưng cần phải có sự chấp thuận của Tổ chức Thương mại Thế giới.

Bà Minh cũng cho biết, các công ty dược trong nước đang tiếp tục xin cấp phép thêm các loại thuốc chống AIDS mới. Còn thuốc điều trị nhiễm trùng cơ hội - một hệ quả của bệnh AIDS - thì hầu hết các công ty dược Việt Nam đều đã sản xuất được.

Bộ Y tế đang soạn thảo một đề án giúp người bệnh AIDS tiếp cận được các loại thuốc đặc trị và sẽ trình lên Chính phủ. Theo Cục Y tế Dự phòng, đề án này có thể sẽ chỉ được phê duyệt nếu không làm ảnh hưởng tới tiến trình hội nhập kinh tế của Việt Nam.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã phối hợp với Ủy ban Phòng chống AIDS của Liên Hợp Quốc (UNAIDS) vừa đưa ra sáng kiến có tên gọi "3x5", theo đó đến năm 2005 sẽ cấp thuốc đặc trị miễn phí cho 3 triệu bệnh nhân AIDS trên toàn thế giới. Ước tính nếu Việt Nam tham gia sáng kiến này, khoảng 10.000 bệnh nhân AIDS sẽ có thuốc điều trị. Tuy nhiên, theo UNAIDS tại Việt Nam, đến lúc này, Bộ Y tế vẫn chưa có thư đề nghị tham gia.