Mỗi ban mai thức dậy, bạn có biết thế giới vừa rùng mình tiếp nhận thêm 16.000 người nhiễm HIV mới, và 5 tích tắc trôi qua HIV lại giết chết một người? Công cuộc phòng chống HIV/AIDS trên thế giới đã tiêu tốn 13 tỷ USD và tâm lực của 14.000 nhà khoa học?Thông báo mới nhất của Chương trình phòng chống AIDS Liên Hợp Quốc: Việt Nam đang nằm ở tâm ''cơn lốc'' HIV/AIDS?

Chúng ta đang sống trong một thế giới không an toàn. Độ không an toàn vượt qua mọi hình dung của bạn. Bằng chứng là nhân loại bước sang thế kỷ XXI cùng với một đám tang lớn nhất lịch sử: 22 triệu người chết vì căn bệnh AIDS (nhiều hơn số người chết trong chiến tranh thế giới). Trong vòng 5 năm tới chúng ta sẽ lần lượt chia tay với 40 triệu người nữa hiện đã mang ăn bệnh thế kỷ này.

Người ta ''nhìn thấy'' ở Phi châu, cách một nhà lại đến một nhà có bệnh nhân AIDS. Tại Nam Phi, số người chết vì HIV (13,7 triệu người) lớn gấp 10 lần số người chết vì tất cả các dịch bệnh khác. Tại Nga, số người nhiễm HIV năm 2001 bằng 18 năm trước cộng lại. Nếu tiếp tục phòng chống thong dong như hiện nay, vài năm nữa xứ sở bạch dương sẽ bị HIV tàn phá tan hoang hơn cả châu Phi. Không có thuốc đặc trị, năm 2010 chắc chắn 1/3 số giường bệnh trên thế giới phải nhường cho bệnh nhân AIDS.

Thập niên 80 đại dịch AIDS bủa vây Tây Âu và Bắc Mỹ. Mười năm sau nó hoành hành ở châu Phi. Còn bây giờ quay sang tấn công châu á. ấn Độ có 4,1 triệu người, Thái lan gần 1 triệu người bị nhiễm HIV/AIDS. Campuchia rơi vào tình trạng không thể kiểm soát nổi từ khi phát hiện cứ 20 phụ nữ mang thai có một người nhiễm HIV, 16 tân binh hoặc cảnh sát có một người bị nhiễm và 2 phụ nữ mại dâm có một người mang căn bệnh thế kỷ. Tổ chức Y tế thế giới dự báo khu vực Nam và Đông Nam Á hiện có khoảng 25 triệu người nhiễm HIV, tăng gấp 4 lần so với thời điểm cuối năm 1998.

Tại Việt Nam, từ ca phát hiện HIV đầu tiên ở TP. Hồ Chí Minh cuối năm 1990, đến nay ước tính đã có 140.000 người nhiễm HIV ở cả 61 tỉnh thành, trong đó khoảng 17.000 người chuyển sang AIDS và hơn 13.000 người đã chết. Điều nguy hiểm là trong số 100 người nhiễm HIV thì 90 người vẫn vô tư ''yêu mến'' người khác, vô tư sinh con cho đời bởi không hay mình mắc bệnh. Với gần 200.000 đối tượng nghiện ma tuý, khoảng 80.000 cuộc mua dâm diễn ra mỗi ngày ở Việt Nam (điều tra của Cục Phòng chống tệ nạn xã hội), và mạng lưới bồ bịch chằng chịt hiện nay, tốc độ ''nhân bản'' HIV ra cộng đồng chắc chắn là khủng khiếp.

Khi đại dịch AIDS mới xuất hiện, thế giới lo lắng: ''AIDS ảnh hưởng đến sức khoẻ, kéo sụt GDP, phá vỡ cấu trúc gia đình, làm lung lay xã hội''. Bây giờ người ta nói ngắn gọn hơn: ''AIDS có thể làm diệt vong một dân tộc''. Quá nửa số người nhiễm HIV trên thế giới trong độ tuổi 10-24. Tại Botswana, từ khi đại dịch AIDS lan tràn, tuổi thọ trung bình của người dân tụt hẫng từ 61 xuống 43 và dự đoán năm 2010, chỉ còn 28. ở Việt Nam, tỷ lệ thanh niên trong số những người nhiễm HIV tăng từ 19,8% năm 1995 lên 44,8% năm 1998. Riêng Quảng Ninh, Lạng Sơn, Nghệ An, Hà Nội, Bắc Ninh, Hải Phòng, 90% những người nhiễm HIV ở độ tuổi dưới 30. Không phải ngẫu nhiên mà chủ đề phòng chống AIDS liên tục được chọn: ''Trẻ em sống trong một thế giới có AIDS'', ''Động lực để thay đổi: chiến dịch phòng chống AIDS toàn cầu cho thanh thiếu niên''. Thanh thiếu niên phải gánh chịu hậu quả nặng nề của đại dịch AIDS. Nhưng, thanh thiếu niên cũng là thế hệ có khả năng làm biến chuyển đại dịch. Bằng cách nào? Tự bảo vệ mình. Bởi vì, đến nay vẫn chưa có bất kỳ loại thuốc gì chặn được bệnh AIDS. Người ta chỉ có thể bỏ ra 120.000- 160.000USD/ năm để kéo dài nỗi chờ đợi đau đớn mà thôi. Để điều trị cho các bệnh nhân AIDS hiện nay, nước ta cần khoảng 1,2 đến 4,8 tỷ USD hàng năm. Đây là vấn đề mà nền kinh tế Việt Nam cũng như khả năng của các gia đình không thể gánh vác được. Vậy nên hiểu tiêm chích ma tuý là tự sát. Cũng như quan hệ tình dục bừa bãi là tự sát. Thời điểm này, việc các công ty Việt Nam xuất khẩu lao động sang Campuchia cấp cho mỗi công nhân 50 bao cao su không còn là chuyện nói để cười. Thái lan mỗi năm chi 120 triệu USD để rải bao cao su xuống từng ngách phố. Chính phủ nước này sắp thông qua dự luật đưa phòng chống AIDS vào các lớp mẫu giáo. Tại Mỹ, giáo viên được phép hướng dẫn sử dụng bao cao su trên bục giảng. Braxin cung cấp miễn phí bơm kim tiêm cho người tiêm chích ma tuý. Thuỵ Sĩ yêu cầu đối tượng đến trạm tiêm chích công khai, hạn chế dùng chung kim tiêm... Cả thế giới đang gồng mình lên để tự bảo vệ. Liệu bạn có thể thờ ơ sau khi đã biết bộ mặt thật của AIDS?

Phạm lệ Bình SVVN