Một sinh viên của ĐH Khoa học tự nhiên (ĐHQG TP HCM) đang ngủ trong giờ học.

12h30 tại giảng đường tầng sáu của ĐH bán công Tôn Đức Thắng buổi học môn pháp luật đại cương của sinh viên năm 1 ngành tài chính - tín dụng bắt đầu. Giọng giảng viên đều đều, mặc dù thày nói qua micro nhưng ở dưới nhiều người vẫn không nghe rõ.

Thỉnh thoảng lại có một người ở ngoài đi vào, nhiều người trong lớp lại quay ra nhìn. Nếu tính trung bình thì cứ khoảng 10 phút lại có thêm một sinh viên đi học trễ.

Lớp hơn 100 SV, trong khi mấy người ngồi phía trước cao quá nên chỉ những khi giáo viên đứng lên viết bảng người đằng sau mới có cơ hội nhìn thấy mặt. Còn phần lớn thời gian giáo viên ngồi với giọng đọc cứ đều đều như ru ngủ: “b nhỏ: nguyên tắc xây dựng bộ máy nhà nước... Chúng ta ghi như thế này: bộ máy của Nhà nước... được xây dựng theo nguyên tắc...”.

Cố gắng nghe để chép cho đúng nhưng khó có thể phân biệt vì sự kiện một nữ sinh viên bàn trên bị mất giày và kêu la với đạm bạn quanh đó. Vậy là ngay trong giờ học, một nam sinh viên vẫn vui vẻ chạy lăng quăng xuống mấy bàn dưới... tìm giày cho bạn.

Trong khi đó trên bục giảng giọng giáo viên vẫn nhừa nhựa: “Quyền lập pháp là gì? Hả? Quyền lập pháp là gì?” - bên dưới vẫn không có một câu trả lời. Người ngồi bên trái sau vài phút gục đầu xuống bàn, nghe thày hỏi vội vàng ngẩng lên hỏi: “Tới đâu rồi, tới đâu rồi? Buồn ngủ quá đi mất”. Buổi học trôi qua mới được 40 phút, song đa phần đều đã gật gù.

Trên bảng, giọng giáo viên vẫn tiếp tục ề à: “Nhiệm kỳ quốc hội mấy năm? Cả lớp, nhiệm kỳ quốc hội mấy năm?”. Bên dưới vài giọng trả lời yếu ớt: “một năm”, “ba năm”, “năm năm”. Hình như để thử lại trí tuệ của SV, vị giáo viên hỏi tiếp: “Ai nói một năm giơ tay tôi xem nào?”. Vài cánh tay thưa thớt uể oải đưa lên. “Ai nói ba năm giơ tay tôi xem”. “Ai nói năm năm giơ tay tôi xem”. Hỏi xong, vị giáo viên cười hì: “Sao uể oải thế?”.

Có tiếng chuông, thày tuyên bố: “Giải lao!”. Cả lớp thở ra cái phào và chen nhau ra ngoài... Chỉ trong 65 phút, cuốn vở gần bốn trang giấy đã kín đặc, chưa kể những lúc bị phân tâm sinh viên đã không ghi chép đầy đủ.

Chép, chép nữa, chép mãi....

Lớp học nằm ở tầng cao trong dãy A của ĐH KHXH&NV (ĐHQG TP HCM). Đây là một môn học lịch sử chuyên ngành. Đứng giảng hôm nay vẫn là vị giáo viên nổi tiếng là "chuyên gia đọc chép". Mà giọng giáo viên thì cứ đều đều, không lên nhịp cũng không xuống nhịp, ít khi nào giáo viên rời bàn để xuống bên dưới.

Tình cờ gặp lại D. đang chờ kết quả thi tốt nghiệp, hỏi thăm D. về một giáo viên khác dạy có giống ngày xưa không, D. cười bảo: "Có khác, khác cách cho điểm thoáng hơn thôi, còn dạy vẫn thế. Vẫn chép mỏi tay, giọng vẫn đều đều và vẫn chưa có giáo trình nên không chép thì không biết thi như thế nào cả".

Lấy vở của một SV học khoa này ra xem, ở môn văn hóa dân gian, riêng bài về thần thoại và cổ tích chép hết 13 trang giấy học trò kín mít, chép ra cả lề, bài về ca dao chép hết bảy trang.

Thậm chí ở môn mang đầy tính thực hành như nhiếp ảnh cũng toàn chép và chép. Thậm chí trong một trang về môn học nhiếp ảnh dành cho SV ngành báo chí giảng viên còn đọc cho SV chép rằng: "Ảnh chân dung bao gồm hai loại là chân dung nghệ thuật và chân dung lưu niệm" (?!).

Giờ học môn chính trị ở ĐH Khoa học tự nhiên (ĐHQG TP HCM) - một giờ học vốn được SV xem là giờ đọc - chép. Một lớp học trên dưới 100 SV nhưng hầu như ai nấy đều có nhu cầu làm việc riêng trong giờ học.

Suốt tiết học, giảng viên cũng không hề rời khỏi bàn và tập giáo trình của mình, trừ khi phải ghi mục tiếp theo lên bảng. Gần như là những công đoạn đã được lập trình sẵn: giáo viên nói là việc của giáo viên, SV làm việc của SV.

Thế mà đến đoạn phải chép thì như đồng hồ đã lên giây, SV trở về đúng đoạn cần chép, quen thuộc đến từng giọng nói của vị giáo viên: lúc nào nói nhanh và nhẹ thì là lúc nghỉ xả hơi ngưng chép, lúc nào giọng chậm lại, cứng hơn và to hơn thì là lúc bắt đầu "đua" cho kịp với lời thày.

Một vài nam SV ngồi tựa lưng vào tường nghe phone, người thì dùng tay ảo thuật cây viết xoay tròn và nói chuyện riêng.

Ở những bàn cuối giảng đường, nhiều SV đang chăm chú đọc truyện tranh, thậm chí đặt cả truyện lên bàn mà không chút mảy may để ý đến môn học. Kết thúc môn học này, SV được cho các câu hỏi để về "soạn thảo văn bản trước", trong đó có cả các câu hỏi "giới hạn" để SV biết trọng tâm mà học!

Không chỉ ở những môn học mang tính lý thuyết cao mới diễn ra việc giáo viên đọc, SV chép mà ngay tại các lớp học chuyên ngành của các môn mang tính kỹ thuật, tình trạng đọc - chép cũng diễn ra phổ biến.

Đến một giờ học khác của lớp công nghệ thông tin năm 3, giờ trí tuệ nhân tạo, giảng đường gần 200 SV răm rắp nghe và ghi chép môn toán cổ điển, không có cánh tay nào có ý kiến.

Thày chỉ đọc và giảng xuyên suốt buổi học. Thỉnh thoảng thày lại hỏi một câu bâng quơ: “Đúng không nào?" sau khi kết thúc một phần bài giảng hay vừa làm xong một phép toán.

Nhẩm đếm trong lớp học có tới năm SV nằm gục trên bàn. Thày không hề phản ứng với những chiếc ghế trống và thái độ học tập của SV, một SV thản nhiên: “Tự do mà! Chán! Thày còn không thèm nhìn vào SV nữa là... Rớt thì thi lại có gì đâu!”...

(Theo Tuổi Trẻ)