Con người cũng có TRIM5-alpha song không hiệu quả như protein tương tự ở khỉ. Theo TS Joseph Sodroski thuộc ĐH Harvard, trưởng nhóm nghiên cứu, các chuyên gia có thể bào chế một loại thuốc để làm cho TRIM5-alpha ở người hoạt động hiệu quả hơn. Ông nói: ''Khám phá của chúng tôi là ví dụ đầu tiên về một hệ thống phòng vệ tự nhiên chống lại virus HIV. Tôi cho rằng trong tự nhiên còn có nhiều hệ thống khác chống lại các loại virus khác ngoài HIV''.

HIV thuộc về một lớp virus tên là retrovirus, có khả năng đưa vật liệu gien của chúng vào ADN của tế bào nhiễm bệnh. Ngay khi làm được điều trên, virus không thể bị tiêu diệt. Tuy nhiên, các retrovirus sẽ chỉ tồn tại trong một thời gian ngắn nếu chúng không thiết lập được một chỗ đứng trong tế bào. HIV suy tàn nhanh chóng khi protein TRIM5-alpha ngăn chặn nó sao chép ở giai đoạn lây nhiễm đầu tiên. Theo nhà sinh học phân tử Scott Wong, các nhà khoa học biết HIV có thể lây nhiễm sang tế bào khỉ song sự lây nhiễm này bị hạn chế hoặc bị ngăn chặn sớm. Tuy nhiên, mãi cho tới nay họ mới biết tại sao.

Trên toàn thế giới hiện có hơn 40 triệu người bị nhiễm HIV/AIDS và mỗi ngày lại có thêm 14.000 ca nhiễm mới. Ước tính mỗi ngày có 8.000 bệnh nhân chết do căn bệnh này. Trong năm 2002, đã có 2,5 triệu người chết do AIDS, 2 triệu trong số này tập trung ở châu Phi. Theo LHQ, Đông Âu và Trung Á là nơi có tỷ lệ lây nhiễm nhanh nhất trên thế giới: có tới 1,8 triệu người nhiễm HIV so với 30.000-40.000 vào năm 1998. Ấn Độ hiện có khoảng 4,58 triệu người nhiễm HIV/AIDS, đứng thứ hai sau Nam Phi (5 triệu).

Hiện vẫn chưa có thuốc chữa HIV song các phương pháp điều trị mới có thể kéo dài sự sống cho bệnh nhân, làm giảm tỷ lệ tử vọng do AIDS trong 10 năm qua. Hiện có khoảng 20 loại thuốc chống HIV, được sử dụng theo các cách kết hợp khác nhau (2 hoặc 3 thuốc được kết hợp) tên là liệu pháp chống retrovirus tích cực (HAART). Khi HAART hoạt động hiệu quả, nó duy trì mức HIV rất thấp trong cơ thể bệnh nhân, làm họ khoẻ mạnh và có thể sống gần như là bình thường. Tuy nhiên, cuối cùng, virus cũng tìm ra cách kháng thuốc, buộc bác sĩ phải sử dụng cách kết hợp khác. Các cách kết hợp có giới hạn  và các nhà khoa học đang nghiên cứu bào chế thuốc chống HIV mới.

Trong nhiều năm qua, giới khoa học đã tích cực nghiên cứu, phát triển nhiều loại vắc-xin ngừa HIV song kết quả không mấy khả quan do virus không ngừng đột biến. Ngoài ra, giới khoa học cũng chưa hiểu hết cơ chế hoạt động của virus. VaxGen hay Aidsvax là vắc-xin đầu tiên hoàn tất các cuộc thử nghiệm giai đoạn 3 cuối cùng trên người tình nguyện. Hiện nó đang được thử nghiệm trên 16.000 người tại Thái Lan. Các loại vắc-xin tiềm năng khác đang được phát triển.

Minh Sơn (tổng hợp)