Siêu kháng thể đánh "tung thâm": Hy vọng chữa HIV?
Các Website khác - 20/04/2004

Để chữa bệnh một cách triệt để, kháng thể sẽ tấn công vào tận từng tế bào mang mầm bệnh. Tuy nhiên, phạm vi hoạt động của kháng thể vẫn chỉ giới hạn ở bề mặt tế bào. Giờ đây, với sự xuất hiện của siêu kháng thể có khả năng tấn công bên trong tế bào, giới y học đang tràn trề hy vọng vào một phương thức chữa trị mới cho các căn bệnh hiểm nghèo.

Không dễ dàng gì lọt được vào bên trong tế bào nếu không có "chìa khóa".

Theo Charles Morgan, chủ tịch Công ty Công nghệ Sinh học InNexus (Vancouver, Canada) - nơi sáng chế ra công nghệ siêu kháng thể, cách chữa bệnh tốt nhất là "đánh" thẳng vào trong tế bào. Chẳng hạn, siêu kháng thể có thể loại bỏ vi khuẩn và virus (kể cả HIV) bên trong tế bào hoặc các protein bất thường biến tế bào thành ung thư. Về mặt lý thuyết, chúng có chức năng tương tự như tất cả những gì mà phân tử tí xíu của phần lớn các loại thuốc hiện nay có thể làm, thậm chí còn hơn. Điểm mạnh của kháng thể là công hiệu hơn các loại thuốc phân tử và không độc, vì thế chúng có rất ít tác dụng phụ. Điểm yếu là kháng thể không thể tồn tại trong dạ dày được, vì thế chúng phải đưa vào cơ thể qua đường tiêm.

Chữa bệnh bằng kháng thể đã được áp dụng theo nhiều cách, và hàng chục cách đã được chính thức phê duyệt cho áp dụng trên người - giống như kháng thể tự nhiên, tất cả đều bám vào bề mặt tế bào hoặc virus. Các kháng thể hiện nay có khả năng đưa các chất khác vào trong tế bào (chẳng hạn độc tố ricin); đôi khi chúng còn bị tế bào "nuốt chửng" sau khi bám vào protein trên bề mặt. Tuy nhiên, không một kháng thể nào có thể tự do lọt vào bên trong tế bào và tác động lên các phân tử ở đấy.

Theo InNexus, chỉ cần biến đổi đôi chút về mặt hóa học là kháng thể có thể thoải mái ra vào tế bào cho đến khi tìm được mục tiêu. "Chìa khóa" ở đây là một đoạn protein ngắn có tên là chuỗi hoán vị màng (MTS), thường xuất hiện trong các protein báo hiệu được phép vào tế bào (chẳng hạn nhân tố tăng trưởng). Các nhà khoa học trên thế giới đã chứng minh được rằng nếu gắn đoạn MTS với bất kỳ protein nào thì protein đó đều được phép lọt vào bên trong tế bào. Morgan cho biết: "Khi thử nghiệm với siêu kháng thể được làm cho phát sáng, chúng có thể lọt được vào tất cả các tế bào nhưng chỉ tích luỹ trong những tế bào chứa mục tiêu. Mỗi kháng thể có thể sống trong cơ thể khoảng một tháng, ra vào các tế bào cho đến khi tìm thấy mục tiêu".

Công ty InNexus đã tạo ra một siêu kháng thể có khả năng bám và phong tỏa caspase-3, protein bên trong tế bào kích thích cho tế bào tự sát. Siêu kháng thể này ngăn không cho tế bào bạch cầu tự sát, kể cả khi chúng tiếp xúc với actinomycin D, thuốc kích thích tế bào tự sát. InNexus hy vọng siêu kháng thể sẽ giúp phong toả hiện tượng chết tế bào ở những người vừa mới bị đau tim hoặc đột quỵ. Morgan cho biết mức độ ổn định của kháng thể trong tế bào phụ thuộc vào cách mà chúng lọt vào tế bào. Sau khi bám vào protein bề mặt, những kháng thể bị tế bào "nuốt chửng" sẽ bị phá huỷ trong endosome của tế bào. Trong khi đó, siêu kháng thể sẽ ra vào tế bào một cách an toàn.

Khánh Hà (Theo NewScientist)